ARTICOLO DETERMINATIVO
Gdyby budujemy zdanie, większości rzeczowników w języku włoskim towarzyszą rodzajniki, których są dwa rodzaje: określony i nieokreślony. Przyjrzyjmy się zatem tym pierwszym i jak dobrać go tak, by pasował do rzeczownika. To trochę jak tworzenie szczęśliwych związków 😉
Rodzajnik określony w języku włoskim — articolo determinativo singolare
Rodzaj żeński – femminile
Zacznijmy od rodzaju żeńskiego, bo tu jest nieco łatwiej. Poddaj się przez chwilę swojej intuicji — co postawiłabyś przed macchina, pizza, donna? Jeśli przyszło ci do głowy LA, to jest to słuszna odpowiedź. Najczęstszy rodzajnik żeński w języku włoskim to właśnie LA:
LA macchina, LA donna, LA ragazza, LA pizza
W rodzaju żeńskim mamy jednak jeszcze jedną możliwość L’, występującą, gdy rzeczownik zaczyna się na samogłoskę (a,e,i,o,u):
L’amica, L’opera
Dlaczego tak jest? Spróbuj wymówić *LA amica — nie brzmi to gładko, a więc wbrew naczelnej zasadzie języka włoskiego 😉 Dlatego w przypadku samogłosek występuje to skrócenie.
I to wszystko, jeżeli chodzi o rodzaj żeński.
Rodzaj męski – maschile
Tu mamy nieco więcej możliwości, ale zacznijmy od tej najczęstszej, czyli IL:
IL mercato, IL francese, IL ragazzo
Gdy rzeczownik zaczyna się na samogłoskę, to tak jak w przypadku żeńskim, skracamy go do prostego L’:
L’espresso, L’amico, L’orologio
Ale to nie wszystko — mamy do wyboru jeszcze LO, którego występuje w kilku sytuacjach (zaczynając od najczęstszych):
- S + spółgłoska: LO studente, LO spagnolo
- słowa na Z: LO zoo, LO zaino
- słowa na Y: LO yogurt
- słowa zaczynające się od ps, gn: LO psicologo
- słowa na x: LO xenofobo, LO xilofono
- i + samogłoska: LO iuguslavo
O ile te z pierwszych czterech grup są dość powszechne, to te dalsze raczej rzadko przydają się na poziomie początkującym.
Przyjrzyjmy się teraz, jak stworzyć liczbę mnogą:
Rodzajnik określony w języku włoskim — articolo determinativo plurale
W rodzaju żeńskim sprawa jest niezwykle prosta, ponieważ będzie to zawsze LE (czyli według standardowej zasady tworzenia liczby mnogiej, gdy A zmienia się na E), nie przejmujmy się już samogłoskami i innymi historiami.
LA pizza -> LE pizze
LA donna -> LE donne
L’amica -> LE amiche
L’opera -> LE opere
Jeśli chodzi o rodzaj męski, mamy tu więcej możliwości. Zacznijmy od tej najczęstszej, czyli I:
IL mercato -> I mercati
IL ragazzo -> I ragazzi
Następne rodzajniki, czyli L’ (przed samogłoskami) i LO, utworzą nam w liczbie mnogiej zawsze GLI:
L’amico -> GLI amici
L’orologio -> GLI orologi
LO spagnolo -> GLI spagnoli
LO zaino -> GLI zaini
Zebrałam je także w formie tabelki:
I to już wszystko, jeśli chodzi o rodzajniki w języku włoskim, mam nadzieję, że teraz nawet najrzadsze przypadki nie będą dla ciebie niespodzianką 😉
Jeśli wpis był dla Ciebie przydatny, pamiętaj, by zostać z nami w kontakcie – poprzez newsletter, Instagram lub Facebook.
Jeśli jesteś zainteresowany praktycznymi kursami w kameralnych grupach lub indywidualnie, sprawdź ofertę naszych kursów włoskiego. Prowadzimy również webinary i warsztaty językowe.
Wszystkiego włoskiego!
Katarzyna